Mổ Phaco - Phương pháp phẫu thuật tiên tiến điều trị đục thủy tinh thể hiệu quả

Mổ Phaco là gì?

Mổ Phaco (Phacoemulsification) là phương pháp mổ mắt hiện đại nhất hiện nay nhằm điều trị bệnh đục thủy tinh thể. Kỹ thuật này sử dụng sóng siêu âm với tần số cao để phá vỡ thủy tinh thể bị đục thành những mảnh nhỏ, sau đó hút sạch ra khỏi mắt và thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo (IOL - Intraocular Lens).

Thủy tinh thể nhân tạo là gì?

Thủy tinh thể nhân tạo IOL (Intraocular Lens) là một thiết bị y tế được cấy ghép vào bên trong mắt để thay thế cho thủy tinh thể tự nhiên bị đục hoặc bị tổn thương. Đây là thành phần then chốt trong phẫu thuật mổ Phaco, đóng vai trò thay thế hoàn toàn chức năng của thủy tinh thể tự nhiên đã bị đục.

Về cấu tạo, IOL thường được làm từ các vật liệu sinh học có độ tương thích cao với cơ thể như acrylic mềm loại phổ biến nhất hiện nay nhờ khả năng gấp gọn khi đưa vào mắt; ngoài ra còn có silicone y tế và PMMA (polymethyl methacrylate) tuy nhiên loại này ít được sử dụng do độ cứng cao. 

Thiết kế của IOL gồm hai phần chính: phần quang học trung tâm chịu trách nhiệm khúc xạ ánh sáng để tập trung tia sáng lên võng mạc, và phần cánh (haptics) giúp cố định IOL vào đúng vị trí trong bao sau thủy tinh thể. Về chức năng, thủy tinh thể nhân tạo không chỉ giúp khôi phục khả năng khúc xạ ánh sáng mà còn điều chỉnh thị lực, hỗ trợ điều trị các tật khúc xạ như cận, viễn, loạn thị (tùy loại IOL), từ đó cải thiện rõ rệt chất lượng thị giác, mang lại tầm nhìn sắc nét, ổn định cho người bệnh sau mổ.

Phân loại thuỷ tinh thể nhân tạo IOL trong mổ Phaco

Thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu

Thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu là lựa chọn phổ biến trong mổ Phaco nhờ chi phí hợp lý và đáp ứng tốt các nhu cầu thị lực cơ bản. Loại kính này được thiết kế để chỉ điều chỉnh thị lực ở một khoảng cách cố định, thường là khoảng cách xa, giúp người bệnh có thể nhìn rõ khi đi lại, xem tivi hoặc lái xe. Tuy nhiên, do không hỗ trợ khả năng nhìn gần, người bệnh có thể cần sử dụng thêm kính đọc sách. Với những người không có yêu cầu cao về thị lực đa khoảng cách, thủy tinh thể đơn tiêu là giải pháp kinh tế, an toàn và hiệu quả.

Thủy tinh thể nhân tạo đa tiêu

Thủy tinh thể nhân tạo đa tiêu là lựa chọn cao cấp trong mổ Phaco, mang lại khả năng nhìn rõ ở nhiều khoảng cách – bao gồm cả gần, trung bình và xa. Nhờ đó, sau khi thực hiện mổ Phaco người bệnh có thể thực hiện hầu hết các hoạt động thường ngày như đọc sách, làm việc trên máy tính hay lái xe mà giảm đáng kể sự phụ thuộc vào kính mắt. Tuy nhiên, loại IOL này có chi phí cao hơn so với kính đơn tiêu, nên thường phù hợp với những người có yêu cầu cao về chất lượng thị lực và khả năng tài chính tương đối tốt.

Thủy tinh thể nhân tạo Toric

Thủy tinh thể nhân tạo Toric được thiết kế đặc biệt để điều chỉnh loạn thị, mang lại hình ảnh rõ nét và giảm hiện tượng mờ nhòe do tật khúc xạ này gây ra. Nhờ khả năng hiệu chỉnh chính xác, loại kính này giúp cải thiện thị lực sắc nét hơn so với các loại IOL thông thường. Đây là lựa chọn phù hợp cho những bệnh nhân có độ loạn thị cao, mong muốn tối ưu chất lượng thị giác sau phẫu thuật mà không phải phụ thuộc nhiều vào kính gọng.

>>> Xem thêm: Bệnh glaucoma (cườm nước) nguyên nhân và cách điều trị

Quy trình kỹ thuật mổ Phaco tại Bệnh viện Mắt Bình Thuận

• Bước 1: Tạo đường vào siêu nhỏ Bác sĩ tạo một đường rạch nhỏ khoảng 2 - 3mm trên giác mạc nhỏ hơn nhiều so với phương pháp phẫu thuật truyền thống.
• Bước 2: Phá vỡ thủy tinh thể bằng sóng siêu âm bằng cách sử dụng đầu dò phaco phát ra sóng siêu âm để phá vỡ thủy tinh thể đục thành những mảnh nhỏ li ti.
• Bước 3: Hút sạch mảnh vụn bằng máy mổ phaco sẽ hút sạch tất cả mảnh vụn thủy tinh thể ra khỏi túi bao thủy tinh thể.
• Bước 4: Đặt thủy tinh thể nhân tạo IOL thủy tinh thể nhân tạo được đặt vào túi bao thủy tinh thể thông qua đường rạch nhỏ ban đầu.

Ưu điểm vượt trội của phẫu thuật mổ Phaco

Tính an toàn cao

Trước hết, tính an toàn cao là điểm nổi bật nhờ sử dụng công nghệ siêu âm hiện đại và đường rạch cực nhỏ, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đáng kể. Ngoài ra, thời gian thực hiện rất ngắn, chỉ khoảng 15–20 phút, đồng nghĩa với việc bệnh nhân không cần nằm viện lâu. Hơn nữa, kỹ thuật này ít gây chấn thương cho các mô mắt, giúp mắt hồi phục nhanh hơn và giảm thiểu biến chứng sau mổ Phaco.

Khả năng phục hồi nhanh chóng

Nhờ kỹ thuật rạch nhỏ và chính xác, không cần khâu vết mổ trong phẫu thuật mổ phaco giúp hạn chế tổn thương mô và rút ngắn thời gian lành thương. Người bệnh cũng ít cảm thấy đau sau phẫu thuật, mang lại trải nghiệm điều trị nhẹ nhàng và dễ chịu hơn. Đặc biệt, thị lực thường được cải thiện rõ rệt chỉ sau vài giờ đến một ngày, giúp người bệnh sớm quay lại sinh hoạt bình thường.

Kết quả tối ưu sau khi mổ Phaco

Mổ Phaco không chỉ giúp loại bỏ thủy tinh thể bị đục mà còn mang lại kết quả thị lực tối ưu cho người bệnh. Sau mổ, bệnh nhân thường đạt được tầm nhìn rõ nét, sắc sảo, giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, thông qua việc lựa chọn thủy tinh thể nhân tạo phù hợp, phẫu thuật còn có thể điều chỉnh đồng thời các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị hoặc loạn thị. Bên cạnh đó, IOL có độ bền vững suốt đời, không bị thoái hóa theo thời gian, nên người bệnh chỉ cần phẫu thuật một lần duy nhất mà vẫn duy trì được thị lực ổn định lâu dài.

Chi phí mổ Phaco bao nhiêu?

Hiện nay, mổ phaco giá bao nhiêu phụ thuộc vào nhiều yếu tố không cố định mà dao động tùy theo yêu cầu. Chi phí mổ Phaco phụ thuộc vào nhiều yếu tố, dao động tùy theo loại thủy tinh thể nhân tạo, mức độ phức tạp ca mổ và cơ sở y tế thực hiện. Trước hết, loại thủy tinh thể nhân tạo (IOL) mà bệnh nhân lựa chọn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành – các loại IOL cao cấp như chống ánh sáng xanh, đa tiêu cự hay tự điều tiết thường có chi phí cao hơn so với loại đơn tiêu cự thông thường. Bên cạnh đó, mức độ phức tạp của ca mổ cũng là một yếu tố quan trọng, đặc biệt với những trường hợp có kèm bệnh lý mắt khác như tăng nhãn áp, tiểu đường đáy mắt,... Bên cạnh đó, Chi phí còn phụ thuộc vào cơ sở y tế thực hiện – bệnh viện công lập, phòng khám tư hay trung tâm nhãn khoa quốc tế – và địa điểm điều trị, vì chi phí tại các thành phố lớn như TP.HCM hay Hà Nội thường cao hơn các khu vực khác. Vì vậy, người bệnh nên tham khảo kỹ và trao đổi với bác sĩ để lựa chọn phương án mổ phù hợp cả về chuyên môn lẫn tài chính.

Mức chi phí mổ Phaco tham khảo

• Thủy tinh thể đơn tiêu: 15 - 25 triệu đồng/mắt
• Thủy tinh thể đa tiêu: 25 - 40 triệu đồng/mắt
• Thủy tinh thể cao cấp: 40 - 60 triệu đồng/mắt

Hiện tại, Bệnh viện Mắt Bình Thuận tọa lạc tại tỉnh Lâm Đồng, đã chính thức áp dụng Bảo hiểm Y tế (BHYT) trong phẫu thuật Phaco, giúp người bệnh đục thủy tinh thể yên tâm điều trị với chi phí tiết kiệm nhất, đồng thời vẫn được hưởng dịch vụ thăm khám và phẫu thuật hiện đại, an toàn và chất lượng. Liên hệ Hotline 0252 3 666 115 để được chúng tôi tư vấn bảng giá chi tiết cụ thể cho từng gói mổ Phaco tại Bệnh viện Mắt Bình Thuận.

Chăm sóc mắt sau mổ Phaco

Ngày đầu sau khi mổ Phaco

Chăm sóc mắt đúng cách trong ngày đầu sau phẫu thuật Phaco đóng vai trò then chốt giúp mắt hồi phục nhanh và hạn chế tối đa biến chứng. Ngay sau khi mổ, người bệnh cần đeo kính bảo vệ mắt liên tục, kể cả khi ngủ, nhằm tránh bụi bẩn, ánh sáng mạnh hoặc vô tình dụi mắt trong lúc chưa tỉnh táo. Tuyệt đối không chạm tay vào mắt hay dụi mắt, vì điều này có thể làm tổn thương vết mổ hoặc gây nhiễm trùng. Ngay cả khi mắt cảm giác cộm hoặc ngứa, người bệnh cũng cần kiềm chế và báo với bác sĩ để được hướng dẫn. Đồng thời, việc nhỏ thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ – bao gồm thuốc kháng viêm, kháng sinh và nước mắt nhân tạo – cần được thực hiện đều đặn và đúng thời gian để mắt nhanh lành. Ngoài ra, bệnh nhân nên nghỉ ngơi tuyệt đối trong 24 giờ đầu tiên, tránh các hoạt động mạnh như cúi gập, mang vác nặng hay tập thể dục nhằm giữ ổn định áp lực nội nhãn và giúp mắt thích nghi dần với thủy tinh thể nhân tạo mới.

Tuần đầu sau mổ Phaco

Trong tuần đầu tiên sau mổ Phaco, người bệnh cần tiếp tục duy trì chế độ chăm sóc nghiêm ngặt để mắt phục hồi ổn định. Trước hết, không nên tắm gội bằng nước máy để tránh nguy cơ nước bẩn hoặc hóa chất tẩy rửa dính vào mắt gây viêm nhiễm. Khi cần thiết, có thể lau người bằng khăn ấm và sử dụng mũ trùm kín đầu khi gội, tránh để nước tiếp xúc trực tiếp với vùng mắt. Ngoài ra, cần hạn chế những hoạt động làm tăng áp lực nội nhãn, như cúi đầu thấp, rặn mạnh, khiêng vác vật nặng hoặc vận động thể lực cường độ cao. Việc tái khám đúng lịch hẹn là rất quan trọng để bác sĩ theo dõi tiến trình hồi phục và kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường. Song song đó, chế độ ăn uống nhẹ nhàng cũng góp phần hỗ trợ quá trình lành thương – nên tránh thực phẩm cay nóng, dầu mỡ, đồng thời bổ sung đủ nước, rau xanh và các loại thực phẩm giàu vitamin tốt cho mắt.

Thời gian phục hồi hoàn toàn

Mổ phaco bao lâu có thể làm việc bình thường? 

Một trong những ưu điểm lớn của mổ Phaco là thời gian phục hồi nhanh, ít gây gián đoạn đến sinh hoạt thường ngày. Thông thường, sau khoảng 2–3 ngày, người bệnh đã có thể sinh hoạt nhẹ nhàng tại nhà, như đi lại, ăn uống, đọc sách hoặc xem tivi trong thời gian ngắn. Nếu công việc không yêu cầu lao động tay chân hay tiếp xúc với môi trường khói bụi, như công việc văn phòng, người bệnh có thể trở lại làm việc sau khoảng 1 tuần, với điều kiện mắt ổn định và không có biến chứng. Tuy nhiên, để hoạt động hoàn toàn bình thường, bao gồm cả vận động mạnh, thể thao hay làm việc trong môi trường đặc thù (nắng, gió, bụi, hóa chất), bệnh nhân nên chờ ít nhất 2–4 tuần tùy theo tốc độ hồi phục và tư vấn từ bác sĩ. Việc tái khám đúng lịch hẹn cũng sẽ giúp xác định chính xác thời điểm an toàn để trở lại công việc bình thường.

Biến chứng sau mổ Phaco và cách xử lý chuẩn y khoa

Dù là phương pháp hiện đại và có độ an toàn cao, phẫu thuật mổ Phaco vẫn tiềm ẩn một số biến chứng sau mổ, dù hiếm gặp. Trong đó, tình trạng mắt mờ tạm thời sau mổ là hiện tượng thường thấy, chủ yếu do phù giác mạc nhẹ. Đây là phản ứng lành tính và thường sẽ tự cải thiện sau 1–2 tuần, khi bệnh nhân dùng thuốc kháng viêm theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, nhiều người có thể gặp cảm giác khô mắt, cộm, chói – đây là triệu chứng khô mắt tạm thời do bề mặt nhãn cầu chưa ổn định. Trong trường hợp này, người bệnh được khuyến nghị sử dụng nước mắt nhân tạo và nghỉ ngơi hợp lý. Các triệu chứng khô mắt thường giảm dần và biến mất sau khoảng 2–4 tuần. Một biến chứng nặng nhưng hiếm gặp là viêm nội nhãn, biểu hiện bằng mắt đỏ, đau nhiều, giảm thị lực rõ rệt. Đây là tình trạng cấp cứu cần điều trị ngay lập tức, tuy nhiên tỷ lệ xảy ra rất thấp, dưới 0,1% nhờ quy trình phẫu thuật ngày càng vô trùng và kiểm soát tốt.

>>> Tư vấn: Cách chăm sóc mắt sau phẫu thuật cườm khô (PHACO)

Ai nên thực hiện mổ đục thủy tinh thể bằng phương pháp Phaco?

Khi nào nên mổ đục thủy tinh thể - Phaco

Mổ Phaco là phương pháp điều trị đục thủy tinh thể hiện đại, được áp dụng rộng rãi nhờ tính an toàn và khả năng phục hồi thị lực nhanh. Tuy nhiên, không phải ai cũng cần hoặc phù hợp để mổ ngay. Chỉ định phẫu thuật Phaco thường được đặt ra khi tình trạng đục thủy tinh thể ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt hàng ngày như khó khăn khi đọc sách, lái xe, nhận diện khuôn mặt, hay làm việc dưới ánh sáng mạnh. Ngoài ra, những bệnh nhân có thị lực giảm dưới 6/12 (tức 0,5) theo bảng thị lực chuẩn thường được bác sĩ khuyên mổ sớm để tránh biến chứng và phục hồi thị giác tối ưu. Trường hợp người bệnh có các bệnh lý mắt kèm theo như glôcôm (cườm nước), tiểu đường đáy mắt, hoặc yêu cầu cải thiện thị lực để phục vụ công việc, chất lượng cuộc sống (như người lái xe, giáo viên, nghệ sĩ...) thì mổ Phaco cũng là một lựa chọn đáng cân nhắc. Quan trọng nhất, quyết định phẫu thuật nên dựa trên thăm khám chuyên khoa và tư vấn cụ thể từ bác sĩ nhãn khoa.

Chống chỉ định mổ Phaco

Dù mổ Phaco là phương pháp điều trị đục thủy tinh thể an toàn và phổ biến, không phải bệnh nhân nào cũng có thể thực hiện ngay lập tức. Có một số chống chỉ định tạm thời hoặc tuyệt đối, cần được bác sĩ đánh giá kỹ lưỡng trước khi quyết định can thiệp. 

Trước hết, những người đang bị viêm nhiễm mắt cấp tính như viêm kết mạc, viêm màng bồ đào cần điều trị dứt điểm tình trạng viêm trước khi mổ để tránh nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật. Bên cạnh đó, các bệnh lý võng mạc nặng không còn khả năng điều trị, chẳng hạn như thoái hóa võng mạc trung tâm nặng hoặc bệnh võng mạc do tiểu đường giai đoạn cuối, có thể khiến việc mổ Phaco không mang lại lợi ích cải thiện thị lực như mong đợi. Ngoài ra, những người có các bệnh toàn thân nghiêm trọng nhưng chưa được kiểm soát tốt như tăng huyết áp ác tính, rối loạn đông máu, suy tim mất bù, tiểu đường không ổn định cũng cần điều trị nội khoa ổn định trước khi xem xét phẫu thuật. Do đó, trước khi quyết định mổ, người bệnh cần được khám tổng quát và đánh giá toàn diện để đảm bảo an toàn tối đa.

Đục thủy tinh thể khiến tầm nhìn mờ nhòe, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Với phẫu thuật mổ Phaco hiện đại, Bệnh viện Mắt Bình Thuận mang đến phương pháp điều trị an toàn, ít xâm lấn, không đau, phục hồi nhanh và giúp hàng trăm ngàn bệnh nhân lấy lại thị lực sáng rõ chỉ sau vài ngày. Đặt lịch thăm khám ngay hôm nay để được các bác sĩ chuyên khoa mắt giàu kinh nghiệm tư vấn và chăm sóc tận tâm.