CẬN THỊ BẨM SINH VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ CHO TRẺ

1. Cận thị bẩm sinh là gì? Nguyên nhân trẻ bị cận bẩm sinh

Cận thị bẩm sinh là tình trạng khúc xạ mắt bất thường xuất hiện ngay từ khi trẻ mới sinh ra hoặc trong những năm đầu đời. Ở trẻ bị cận thị bẩm sinh, ánh sáng không hội tụ đúng trên võng mạc mà tập trung ở phía trước võng mạc, khiến trẻ nhìn rõ các vật gần nhưng mờ khi nhìn xa.

Cận thị bẩm sinh là tình trạng dễ nhận biết và quan trọng. Thường xuất hiện sớm, có thể phát hiện ngay trẻ mới sinh hoặc trong vài năm đầu. Cần kiểm tra mắt cho trẻ thường xuyên. Tình trạng này không ngừng gia tăng và nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe mắt và tổng thể của trẻ. Đây là vấn đề cần được chú ý đặc biệt.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến cận thị bẩm sinh ở trẻ:

• Di truyền: Đây được coi là nguyên nhân chính gây cận thị bẩm sinh. Nếu bố mẹ bị cận thị, khả năng con cái mắc bệnh sẽ cao hơn.
• Yếu tố môi trường: Môi trường sống và sinh hoạt của trẻ cũng ảnh hưởng đến sự phát triển thị lực. Trẻ sống trong môi trường thiếu ánh sáng tự nhiên, tiếp xúc nhiều với thiết bị điện tử từ sớm có nguy cơ mắc cận thị cao hơn.
• Thói quen sinh hoạt: Việc trẻ tập trung nhìn gần trong thời gian dài, như đọc sách, sử dụng máy tính, điện thoại có thể làm tăng nguy cơ mắc cận thị.
• Bệnh lý: Một số bệnh lý bẩm sinh về mắt như đục thủy tinh thể, bệnh võng mạc có thể dẫn đến cận thị.

Cận thị bẩm sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều vấn đề cho trẻ. Việc học tập bị ảnh hưởng vì trẻ khó nhìn bảng và đọc sách, dẫn đến kết quả kém. Thị lực giảm cũng khiến trẻ ngại vận động và hạn chế phát triển thể chất. Ngoài ra, trẻ dễ tự ti trong giao tiếp, ảnh hưởng đến quan hệ xã hội. Nếu không can thiệp, cận thị nặng có thể gây biến chứng nghiêm trọng như bong võng mạc hay đục thủy tinh thể. Do đó, việc phát hiện và điều trị sớm là rất quan trọng.

2.  Cách chữa cho bé bị cận thị bẩm sinh

Điều trị cận thị bẩm sinh cho trẻ đòi hỏi sự kiên trì và phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ, phụ huynh và trẻ. Có nhiều phương pháp điều trị khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi, mức độ cận thị và tình trạng sức khỏe của trẻ.

2.1 Dùng kính cận cho bé bị cận thị sớm

Đây là phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất cho trẻ bị cận thị bẩm sinh. Kính cận giúp điều chỉnh khúc xạ, giúp trẻ nhìn rõ hơn và ngăn ngừa sự tiến triển của cận thị.

Quy trình đeo kính cho trẻ:

• Khám mắt và đo độ cận: Bác sĩ nhãn khoa sẽ tiến hành khám mắt toàn diện và đo độ cận chính xác cho trẻ.
• Chọn kính phù hợp: Dựa trên kết quả đo, bác sĩ sẽ kê đơn kính phù hợp với độ cận và cấu trúc mắt của trẻ.
• Hướng dẫn sử dụng: Phụ huynh cần được hướng dẫn cách đeo kính đúng cách cho trẻ và cách bảo quản kính.
• Theo dõi và điều chỉnh: Cần đưa trẻ đi tái khám định kỳ để kiểm tra thị lực và điều chỉnh độ kính nếu cần thiết.

Lưu ý khi cho trẻ đeo kính:

• Chọn gọng kính phù hợp với khuôn mặt và độ tuổi của trẻ
• Khuyến khích trẻ đeo kính thường xuyên, đặc biệt khi học tập và vui chơi
• Giữ kính sạch sẽ và bảo quản cẩn thận để tránh hư hỏng

2.2 Dùng kính Ortho-K cho bé bị cận thị sớm

Kính Ortho-K (Orthokeratology) là một phương pháp điều trị cận thị không phẫu thuật, sử dụng kính áp tròng cứng đặc biệt đeo vào ban đêm để tạm thời điều chỉnh hình dạng giác mạc, giúp trẻ nhìn rõ vào ban ngày mà không cần đeo kính.

Ưu điểm của phương pháp Ortho-K: Hiệu quả trong việc kiểm soát sự tiến triển của cận thị Trẻ không cần đeo kính trong ngày, thoải mái khi vui chơi và học tập. An toàn và có thể đảo ngược, không can thiệp phẫu thuật

Quy trình sử dụng kính Ortho-K:

• Đánh giá: Bác sĩ sẽ kiểm tra mắt và đánh giá xem trẻ có phù hợp để sử dụng kính Ortho-K không.
• Đo và thiết kế kính: Nếu phù hợp, bác sĩ sẽ đo đạc chi tiết và thiết kế kính Ortho-K phù hợp với mắt của trẻ.
• Hướng dẫn sử dụng: Phụ huynh và trẻ sẽ được hướng dẫn cách đeo và tháo kính, cách vệ sinh và bảo quản kính.
• Theo dõi: Trẻ cần được theo dõi thường xuyên để đảm bảo hiệu quả điều trị và phát hiện sớm các vấn đề nếu có.

Lưu ý khi sử dụng kính Ortho-K:

• Cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vệ sinh và bảo quản kính
• Đeo kính đúng giờ và đủ thời gian theo hướng dẫn của bác sĩ
• Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần ngừng sử dụng và liên hệ bác sĩ ngay

3. Cách chăm sóc bé bị cận thị bẩm sinh

Chăm sóc trẻ bị cận thị bẩm sinh không chỉ dừng lại ở việc điều trị y tế mà còn cần có sự kết hợp giữa các biện pháp chăm sóc tại nhà, xây dựng thói quen tốt và chế độ dinh dưỡng hợp lý. Những biện pháp này không chỉ giúp kiểm soát sự tiến triển của cận thị mà còn hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ.

3.1 Bài tập mắt

• Bài tập mắt rất quan trọng cho trẻ bị cận thị bẩm sinh, giúp tăng cường sức mạnh cơ mắt và giảm mỏi mắt.
• Bài tập nhìn xa - gần: Hướng dẫn trẻ nhìn vật xa (6m) trong 10 giây, sau đó nhìn vật gần (30cm) cũng trong 10 giây. Lặp lại 10-15 lần.
• Bài tập hình số 8: Vẽ số 8 lớn trên giấy, hướng dẫn trẻ di chuyển mắt theo đường này trong 30 giây, sau đó đổi hướng và lặp lại.
• Bài tập điều tiết: Sử dụng bút vẽ các điểm trên giấy, yêu cầu trẻ nhìn xen kẽ giữa điểm gần và xa khoảng 5-10 phút mỗi ngày.
• Thực hiện đều đặn những bài tập này sẽ giúp cải thiện sự linh hoạt và sức mạnh cho cơ mắt của trẻ.

3.2 Xây dựng thói quen tốt cho trẻ

• Thói quen tốt cho trẻ rất quan trọng trong việc bảo vệ thị lực, đặc biệt với trẻ cận thị bẩm sinh. Dưới đây là vài thói quen cần thực hiện:
• Giảm thời gian dùng thiết bị điện tử: Hạn chế trẻ sử dụng máy tính, điện thoại để giảm sức ép cho mắt.
• Đảm bảo ánh sáng tốt: Không gian học nên đủ ánh sáng tự nhiên, tránh chói lóa để giảm mỏi mắt.
• Thay đổi khoảng cách nhìn: Khuyến khích trẻ nghỉ ngơi sau mỗi 20-30 phút làm việc để giảm căng thẳng cho mắt.
• Kích thích thị giác: Đưa trẻ tham gia hoạt động như thể thao hoặc trò chơi giúp cải thiện khả năng nhìn nhận.
• Những thói quen này sẽ hỗ trợ quá trình chữa trị và duy trì thị lực cho trẻ cận thị bẩm sinh.

3.3 Bổ sung dinh dưỡng tốt cho mắt

Dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe mắt và hỗ trợ trị cận thị ở trẻ. Các chất cần thiết bao gồm:

• Vitamin A: Giúp duy trì thị lực trong điều kiện ánh sáng yếu.
• Omega-3: Có trong cá hồi, hạt lanh giúp giảm nguy cơ vấn đề mắt liên quan tuổi tác.
• Lutein và Zeaxanthin: Có trong rau xanh, cà chua, trứng bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh.
• Cung cấp chế độ dinh dưỡng cân đối, giàu chất dinh dưỡng sẽ hỗ trợ điều trị và bảo vệ thị lực cho trẻ cận thị bẩm sinh.

Trẻ em bị cận thị bẩm sinh đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt từ phía phụ huynh và bác sĩ chuyên khoa mắt để có thể điều trị và kiểm soát tình trạng của mắt hiệu quả. Việc sử dụng kính cận, kính Ortho-K cùng với việc thực hiện bài tập mắt, xây dựng thói quen tốt và bổ sung dinh dưỡng cho mắt đều đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc cho trẻ bị cận thị bẩm sinh.

Qua các biện pháp này, hy vọng rằng sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện và duy trì thị lực khỏe mạnh trong tương lai. Đồng thời, việc theo dõi thường xuyên và điều chỉnh định kỳ cũng rất quan trọng để giữ vững sự ổn định của thị lực cho trẻ.