Phẫu thuật khúc xạ mắt: Quy trình, chăm sóc hậu phẫu và yếu tố cần lưu ý

Phẫu thuật khúc xạ mắt là gì?

Phẫu thuật khúc xạ mắt là một thủ thuật y tế sử dụng công nghệ laser hoặc các phương pháp khác để thay đổi hình dạng của giác mạc hoặc các cấu trúc khác trong mắt, nhằm điều chỉnh khả năng khúc xạ ánh sáng và cải thiện thị lực. Mục tiêu chính của phẫu thuật khúc xạ là giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn sự phụ thuộc vào kính hoặc kính áp tròng.

Phẫu thuật khúc xạ mắt hoạt động dựa trên nguyên lý thay đổi cách ánh sáng khúc xạ khi đi qua mắt, giúp hình ảnh được chiếu chính xác lên võng mạc. Khi các tia sáng không thể hội tụ đúng trên võng mạc do các tật khúc xạ, phẫu thuật sẽ điều chỉnh để khắc phục tình trạng này.

Tại sao cần mổ tật khúc xạ?

Việc thực hiện phẫu thuật khúc xạ mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho người bệnh:

• Cải thiện chất lượng cuộc sống: Phẫu thuật giúp người bệnh không còn phụ thuộc vào kính hoặc kính áp tròng trong sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt hữu ích cho những người hoạt động thể thao hoặc công việc đòi hỏi sự linh hoạt cao.
• Tiết kiệm chi phí dài hạn: Mặc dù chi phí ban đầu có thể cao, nhưng về lâu dài, phẫu thuật khúc xạ giúp tiết kiệm chi phí thay kính, kính áp tròng và các dịch vụ khám mắt định kỳ.
• Tăng tự tin: Nhiều người cảm thấy tự tin hơn khi không phải đeo kính, đặc biệt trong các hoạt động xã hội và công việc.
• An toàn và hiệu quả: Với công nghệ hiện đại, phẫu thuật khúc xạ mắt có tỷ lệ thành công cao và ít biến chứng.

Đối tượng chỉ định mổ khúc xạ?

1. Chỉ định

Phẫu thuật khúc xạ mắt được chỉ định cho những trường hợp sau:

• Độ tuổi phù hợp: Từ 18 tuổi trở lên, khi thị lực đã ổn định
• Tật khúc xạ ổn định: Độ cận thị, viễn thị hoặc loạn thị không thay đổi trong ít nhất 1-2 năm
• Cận thị: Từ -1.0 đến -10.0 diop (tùy thuộc vào phương pháp)
• Viễn thị: Từ +1.0 đến +6.0 diop
• Loạn thị: Lên đến 6.0 diop
• Giác mạc đủ dày: Độ dày giác mạc phù hợp với phương pháp phẫu thuật được lựa chọn
• Sức khỏe mắt tốt: Không mắc các bệnh lý nghiêm trọng về mắt

2. Chống chỉ định tuyệt đối

Những trường hợp sau không được thực hiện phẫu thuật khúc xạ mắt:

• Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú
• Bệnh nhân mắc các bệnh tự miễn: Lupus, viêm khớp dạng thấp
• Nhiễm trùng mắt cấp tính
• Bệnh lý giác mạc nặng: Viêm giác mạc, sẹo giác mạc
• Glaucoma không kiểm soát được
• Đục thủy tinh thể nặng
• Bệnh võng mạc nghiêm trọng

3. Chống chỉ định tương đối

Những trường hợp cần cân nhắc kỹ lưỡng:

• Giác mạc quá mỏng: Dưới ngưỡng an toàn cho phương pháp được chọn
• Khô mắt nặng: Cần điều trị ổn định trước khi phẫu thuật
• Bệnh đái tháo đường không kiểm soát tốt
• Keloid hoặc sẹo phì đại
• Thuốc ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương
• Kỳ vọng không thực tế về kết quả phẫu thuật

Các phương pháp phẫu thuật khúc xạ mắt phổ biến

1. Phẫu thuật khúc xạ LASIK

LASIK (Laser-Assisted in Situ Keratomileusis) là phương pháp phẫu thuật khúc xạ phổ biến nhất hiện nay. Kỹ thuật này sử dụng laser để tạo một lớp mỏng trên bề mặt giác mạc, sau đó sử dụng laser excimer để tái tạo hình dạng giác mạc.

Ưu điểm:

• Thời gian phục hồi nhanh (2-3 ngày)
• Ít đau đớn
• Kết quả chính xác cao
• Có thể điều trị cả hai mắt cùng lúc

Nhược điểm:

• Chi phí cao hơn các phương pháp khác
• Nguy cơ biến chứng liên quan đến nắp giác mạc

2. PRK

PRK (Photorefractive Keratectomy) là phương pháp cổ điển nhất trong phẫu thuật khúc xạ laser. Phương pháp này loại bỏ lớp biểu mô giác mạc và sử dụng laser để tái tạo hình dạng giác mạc.

Ưu điểm:

• Phù hợp cho giác mạc mỏng
• Không có biến chứng liên quan đến nắp giác mạc
• Chi phí thấp hơn LASIK

Nhược điểm:

• Thời gian phục hồi lâu hơn (1-2 tuần)
• Đau đớn nhiều hơn trong vài ngày đầu

3. Phẫu thuật khúc xạ mắt ReLEx SMILE

ReLEx SMILE (Small Incision Lenticule Extraction) là công nghệ mới nhất trong phẫu thuật khúc xạ, sử dụng laser femtosecond để tạo một lenticule (thấu kính nhỏ) trong giác mạc và loại bỏ qua một đường mổ nhỏ.

Ưu điểm:

• Đường mổ nhỏ nhất (2-4mm)
• Giảm thiểu khô mắt sau phẫu thuật
• Ổn định sinh học cao
• Phục hồi nhanh

Nhược điểm:

• Chi phí cao
• Chỉ điều trị được cận thị và loạn thị
• Không thể điều chỉnh sau phẫu thuật

4. Phẫu thuật tật khúc xạ mắt đặt kính nội nhãn (Phakic – ICL)

ICL (Implantable Collamer Lens) là phương pháp cấy ghép một thấu kính mỏng vào trong mắt, giữa mống mắt và thủy tinh thể tự nhiên.

Ưu điểm:

• Có thể điều trị độ cận thị cao (lên đến -18.0 diop)
• Có thể tháo gỡ nếu cần thiết
• Chất lượng hình ảnh tốt
• Không thay đổi cấu trúc giác mạc

Nhược điểm:

• Chi phí cao nhất
• Nguy cơ biến chứng nội nhãn
• Cần theo dõi dài hạn

>>> Tham khảo: Phương pháp điều trị tật khúc xạ bằng Phakic ICL

5. Thay thủy tinh thể và đặt thể thủy tinh nhân tạo (Phaco – IOL)

Trong phẫu thuật khúc xạ mắt, Phương pháp này loại bỏ thủy tinh thể tự nhiên và thay thế bằng thấu kính nhân tạo (IOL).

Ưu điểm:

• Phù hợp cho người lớn tuổi có đục thủy tinh thể
• Có thể điều trị đồng thời cả tật khúc xạ và đục thủy tinh thể
• Kết quả lâu dài

Nhược điểm:

• Không thể đảo ngược
• Nguy cơ biến chứng phẫu thuật nội nhãn
• Mất khả năng điều tiết tự nhiên

6. Các phương pháp phẫu thuật tật khúc xạ mắt khác

Các phương pháp khác bao gồm:

• TransPRK: Phiên bản cải tiến của PRK
• LASEK: Kết hợp ưu điểm của LASIK và PRK
• Epi-LASIK: Tương tự LASEK nhưng không sử dụng Alcohol.

Phẫu thuật tật khúc xạ mắt có nguy hiểm không?

Phẫu thuật khúc xạ mắt được coi là một trong những thủ thuật an toàn nhất trong y học hiện đại. Tỷ lệ biến chứng nghiêm trọng rất thấp, chỉ khoảng 1-5% tùy theo phương pháp.

Mức độ an toàn cao:

• Công nghệ laser hiện đại có độ chính xác cao
• Quy trình được chuẩn hóa nghiêm ngặt
• Bác sĩ được đào tạo chuyên sâu
• Thiết bị được kiểm tra thường xuyên

Yếu tố quyết định mức độ rủi ro:

• Trình độ chuyên môn của bác sĩ
• Chất lượng thiết bị và công nghệ
• Việc tuân thủ chỉ định phẫu thuật
• Chăm sóc sau phẫu thuật

Tuy nhiên, như mọi thủ thuật y tế, phẫu thuật khúc xạ mắt vẫn có thể có một số rủi ro và biến chứng, nhưng đa số đều nhẹ và có thể điều trị được.

Quy trình phẫu thuật khúc xạ mắt LASIK tại Bệnh viện Mắt Bình Thuận

1. Thăm khám và tư vấn trước phẫu thuật

Khám sàng lọc ban đầu:

• Đo độ khúc xạ chi tiết
• Đo độ dày giác mạc
• Đo áp lực nội nhãn
• Kiểm tra đáy mắt
• Đánh giá tình trạng nước mắt

Các xét nghiệm chuyên sâu:

• Chụp địa hình giác mạc
• Đo độ dày giác mạc bằng Pachymetry
• Đo đường kính đồng tử trong điều kiện thiếu sáng
• Kiểm tra chức năng thị giác

Tư vấn chi tiết:

• Giải thích về phương pháp phù hợp
• Thông báo về rủi ro và lợi ích
• Hướng dẫn chuẩn bị trước phẫu thuật
• Giải đáp mọi thắc mắc của bệnh nhân

2. Tiến hành phẫu thuật khúc xạ mắt

Chuẩn bị trước phẫu thuật:

• Rửa mặt và vùng quanh mắt sạch sẽ
• Nhỏ thuốc tê tại chỗ
• Khử trùng vùng phẫu thuật
• Đặt dụng cụ giãn mi

Quá trình phẫu thuật LASIK:

• Tạo nắp giác mạc bằng laser femtosecond (15-30 giây)
• Nâng nắp giác mạc lên
• Sử dụng laser excimer để tái tạo hình dạng giác mạc (30-60 giây)
• Đặt nắp giác mạc về vị trí ban đầu
• Kiểm tra và hoàn thiện

Thời gian thực hiện: Khoảng 10-15 phút cho cả hai mắt

3. Chăm sóc và theo dõi sau phẫu thuật

Ngay sau phẫu thuật:

• Nghỉ ngơi trong phòng hồi sức 30-60 phút
• Kiểm tra thị lực ban đầu
• Nhận hướng dẫn chăm sóc tại nhà
• Lấy thuốc theo đơn

Lịch tái khám:

• Sau 1 ngày
• Sau 1 tuần
• Sau 1 tháng
• Sau 3 tháng
• Sau 6 tháng và 1 năm

4. Đánh giá kết quả sau phẫu thuật

Các chỉ số đánh giá:

• Thị lực không kính đạt được
• Mức độ hài lòng của bệnh nhân
• Các triệu chứng khô mắt
• Chất lượng hình ảnh (ban đêm, độ tương phản)
• Sự ổn định của kết quả theo thời gian.

Chăm sóc và phục hồi sau phẫu thuật khúc xạ mắt

1. Thực hiện tái khám định kỳ

1.1 Tái khám sau 1 ngày phẫu thuật:

• Kiểm tra tình trạng nắp giác mạc
• Đo thị lực ban đầu
• Đánh giá dấu hiệu nhiễm trùng
• Điều chỉnh liều thuốc nếu cần

1.2 Tái khám sau 1 tuần:

• Đánh giá quá trình lành vết thương
• Kiểm tra thị lực chi tiết
• Tư vấn về hoạt động hàng ngày
• Xử lý các triệu chứng bất thường

1.3 Tái khám dài hạn:

• Theo dõi sự ổn định của kết quả
• Phát hiện sớm các biến chứng muộn
• Tư vấn về chăm sóc mắt lâu dài

2. Điều trị hỗ trợ sau phẫu thuật

2.1 Thuốc nhỏ mắt:

• Kháng sinh: Ngăn ngừa nhiễm trùng (7-10 ngày)
• Corticosteroid: Giảm viêm (2-4 tuần)
• Nước mắt nhân tạo: Giảm khô mắt (2-6 tháng)

2.2 Chế độ sinh hoạt sau phẫu thuật khúc xạ mắt:

• Tránh dụi mắt trong 1 tháng đầu
• Không bơi lội hoặc tắm trong bồn trong 2 tuần
• Tránh hoạt động thể thao mạnh trong 1 tháng
• Đeo kính râm khi ra ngoài trời
• Hạn chế sử dụng máy tính, điện thoại trong ngày đầu

Biến chứng rủi ro sau mổ khúc xạ

1. Tác dụng phụ tạm thời

Khô mắt:

• Triệu chứng thường gặp nhất (80-90% ca)
• Thường cải thiện trong 3-6 tháng
• Điều trị bằng nước mắt nhân tạo

Nhìn mờ tạm thời:

• Xuất hiện trong vài ngày đầu
• Do phù nề giác mạc nhẹ
• Thường tự cải thiện

Chói sáng và halo:

• Thường gặp trong tháng đầu
• Đặc biệt rõ khi nhìn vào ban đêm
• Giảm dần theo thời gian

2. Các biến chứng

Biến chứng nhẹ:

• Kết quả chưa đạt mong muốn (5-10%)
• Tăng nhạy cảm ánh sáng
• Khô mắt kéo dài
• Thay đổi nhạy cảm giác mạc

Biến chứng nghiêm trọng (hiếm gặp < 1%):

• Nhiễm trùng giác mạc
• Ectasia giác mạc (giác mạc phình ra)
• Sẹo giác mạc
• Mất thị lực nghiêm trọng

Biến chứng đặc biệt với LASIK:

• Biến chứng nắp giác mạc
• Nắp giác mạc bị lệch
• Nếp nhăn nắp giác mạc

Phẫu thuật tật khúc xạ mắt hết bao nhiêu tiền?

Chi phí phẫu thuật khúc xạ tại Việt Nam dao động từ 15-80 triệu đồng tùy thuộc vào nhiều yếu tố.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá thành:

• Phương pháp phẫu thuật: ReLEx SMILE và ICL có chi phí cao nhất
• Công nghệ sử dụng: Laser thế hệ mới có giá cao hơn
• Cơ sở y tế: Bệnh viện tư nhân thường đắt hơn công lập
• Trình độ bác sĩ: Chuyên gia giàu kinh nghiệm có chi phí cao hơn
• Dịch vụ đi kèm: Gói chăm sóc toàn diện

Bảng chi phí mổ mắt cận tham khảo:

• LASIK: 25-40 triệu đồng/cặp mắt
• Femto LASIK: 30-40 triệu đồng/cặp mắt
• ReLEx SMILE: 45-65 triệu đồng/cặp mắt
• ICL: 70-90 triệu đồng/cặp mắt
• Phaco-IOL: 40-70 triệu đồng/cặp mắt

Lưu ý về chi phí:

• Giá trên chưa bao gồm các chi phí phát sinh
• Một số nơi có gói bảo hành và tái khám miễn phí
• Nên so sánh kỹ các gói dịch vụ trước khi quyết định.

Các thắc mắc thường gặp về phẫu thuật khúc xạ ở mắt

1. Mổ khúc xạ có phải nằm viện không?

Phẫu thuật khúc xạ thường là thủ thuật ngoại trú:

• Không cần nằm viện qua đêm
• Thời gian thực hiện ngắn (10-15 phút)
• Có thể về nhà ngay sau khi phẫu thuật
• Cần có người thân đưa đón vì mắt có thể mờ tạm thời

Trường hợp cần lưu viện:

• Phẫu thuật phức tạp hoặc có biến chứng
• Bệnh nhân có bệnh lý toàn thân
• Theo yêu cầu của bệnh nhân
• Phẫu thuật ICL có thể cần theo dõi 4-6 giờ

2. Mổ khúc xạ có phải kiêng gì không?

Trước phẫu thuật khúc xạ mắt:

• Ngừng đeo kính áp tròng mềm 3-5 ngày
• Ngừng đeo kính áp tròng cứng 2-3 tuần
• Không trang điểm mắt trong ngày phẫu thuật
• Ăn nhẹ trước khi đến bệnh viện

Sau phẫu thuật:

• Tuần đầu: Tránh nước vào mắt, không dụi mắt, không trang điểm
• Tháng đầu: Không bơi lội, không hoạt động thể thao mạnh
• Kiêng ánh sáng mạnh: Đeo kính râm khi ra ngoài
• Chế độ ăn: Không có kiêng cữ đặc biệt về thức ăn

3. Mổ khúc xạ có tái phát không?

Tỷ lệ tái phát thấp:

• Khoảng 5-10% trường hợp có thể cần điều chỉnh thêm
• Phần lớn kết quả ổn định lâu dài
• Tuổi tác có thể ảnh hưởng đến kết quả (lão thị)

Yếu tố ảnh hưởng đến độ bền:

• Tuổi tác khi phẫu thuật
• Mức độ tật khúc xạ ban đầu
• Chất lượng giác mạc
• Việc tuân thủ chăm sóc sau phẫu thuật

Xử lý khi có tái phát:

• Phẫu thuật điều chỉnh bổ sung (enhancement)
• Đeo kính hoặc kính áp tròng độ nhẹ
• Các phương pháp điều trị khác

Phẫu thuật khúc xạ là giải pháp hiệu quả và an toàn để điều trị các tật khúc xạ mắt. Với sự phát triển của công nghệ y học, các phương pháp phẫu thuật ngày càng hoàn thiện, mang lại kết quả tốt và ít biến chứng. Tuy nhiên, việc lựa chọn phương pháp phù hợp cần dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân và lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa.

Nếu bạn đang cân nhắc thực hiện phẫu thuật khúc xạ, hãy tìm hiểu kỹ về các phương pháp, lựa chọn cơ sở y tế uy tín và bác sĩ có kinh nghiệm. Một quyết định sáng suốt sẽ giúp bạn đạt được kết quả tối ưu và cải thiện chất lượng cuộc sống một cách đáng kể. Bệnh viện Mắt Bình Thuận chuyên gia cận thị với công nghệ phẫu thuật khúc xạ mắt tiên tiến mới nhất nhưng với chi phí ổn định, phù hợp với số đông người dân địa phương tại Bình Thuận, Lâm Đồng. Quá trình thăm khám kiểm tra di chuyển thuận lợi, nhanh chóng, tiết kiệm nhiều chi phí và đặc biệt là thời gian cá nhân. Liên hệ Hotline 0252 3 666 115 để được đội ngũ chúng tôi tư vấn báo giá cụ thể.